Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή
Προϋπολογισμός
Συνολικός προϋπολογισμός Δημόσιας Δαπάνης: 3.606.846.168 ευρώ,
εκ των οποίων το ποσό των
2.978.012.279 ευρώ είναι η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
628.833.889 ευρώ είναι η Εθνική συμμετοχή.
Στόχος
Το Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» (ΠΕΚΑ) της περιόδου 2021-2027 σχεδιάζεται στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 2 του ΕΣΠΑ 2021-2027 για την προώθηση μιας πιο πράσινης Ευρώπης θέτοντας ως στρατηγικούς στόχους:
- την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας και χρήση ΑΠΕ για ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
- την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την πρόληψη και τη διαχείριση κινδύνων που συνδέονται τόσο με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και με τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στα οικοσυστήματα
- την αστική αναζωογόνηση με έμφαση στο δομημένο και φυσικό αστικό περιβάλλον
- τη βιώσιμη πολυτροπική αστική κινητικότητα-μικροκινητικότητα
- την ικανοποίηση των απαιτήσεων του περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων και υδάτων, ενσωματώνοντας τις παραμέτρους της κυκλικής οικονομίας
- τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων.
Μέσω του στρατηγικού προσανατολισμού του Προγράμματος υπηρετούνται οι επιμέρους στόχοι της της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και των περιβαλλοντικών και κλιματικών πολιτικών που συνδέονται με αυτή (όπως Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, Νέα Στρατηγική της ΕΕ για την Προσαρμογή στη Κλιματική Αλλαγή, Νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα, Νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Δάση, Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία).
Παράλληλα, υπάρχει ένα σύνολο σχετιζόμενων εθνικών πολιτικών που εξυπηρετούνται από το Πρόγραμμα, με κυρίαρχο το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό διαχέεται στο σύνολο των υπολοίπων στρατηγικών και όπου προωθούνται δράσεις με σημαντικά θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, τη βιοποικιλότητα (Εθνική Στρατηγική), τα νερά (Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων Λεκανών Απορροής Ποταμών), τις πλημμύρες (Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας), τα Δάση (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση), την διαχείριση αποβλήτων και την κυκλική οικονομία (Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία, Εθνικό και Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων), την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (Εθνική Στρατηγική και τα Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή) και το πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Εθνικού και Περιφερειακού Επιπέδου.
Ενδεικτικές Δράσεις
Το πρόγραμμα διαρθρώνεται σε 9 προτεραιότητες:
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 1 «Ενεργειακή απόδοση, προώθηση ΑΠΕ και ενεργειακή υποδομή», το πρόγραμμα θα υποστηρίξει επενδύσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης νοικοκυριών, δημόσιων κτιρίων και ΜΜΕ, δράσεις συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης για τηλεθέρμανση και τηλεψύξη, έργα ΑΠΕ κυρίως σε νησιά GR-eco, διασύνδεση νησιών με την ηπειρωτική χώρα, αγωγό φυσικού αερίου στη Δυτική Μακεδονία προς αντικατάσταση λιγνίτη και έργα αποθήκευσης ενέργειας.
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 2 «Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή», το πρόγραμμα θα υποστηρίξει επενδύσεις σε αντιπλημμυρικά έργα, προστασία από κατολισθήσεις, εφαρμογή σχεδίων πρόληψης και διαχείρισης δασικών κινδύνων και επενδύσεις σε πράσινες υποδομές και προσεγγίσεις με βάση το οικοσύστημα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ερημοποίησης και διάβρωσης ακτών και εδαφών λόγω της κλιματικής αλλαγής.
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 3 «Αστική Αναγέννηση», το πρόγραμμα θα υποστηρίξει την ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πάρκου στον Φαληρικό όρμο στην Αθήνα, το οποίο θα σέβεται τις αρχές του νέου ευρωπαϊκού Bauhaus. Επιπλέον, θα υποστηριχθούν πράσινες και μπλε υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της απορρύπανσης και αποκατάστασης μολυσμένων αστικών και περιαστικών περιοχών, καθώς και δράσεις παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα σε μεγάλες αστικές περιοχές και χαρτογράφηση θορύβου.
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 4 «Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων – Μετάβαση στην κυκλική οικονομία», το πρόγραμμα θα υποστηρίξει την ανάπτυξη Μονάδων Ανακύκλωσης και Ανάκτησης (RRF), που υποδέχονται κυρίως χωριστά συλλεγμένα απόβλητα και δευτερευόντως σύμμεικτα απόβλητα, εξοπλισμό διαλογής στην πηγή και υποστηρικτικές διαδημοτικές εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων. Οι δράσεις κυκλικής οικονομίας θα υποστηριχθούν στα GR-eco νησιά και έχει προγραμματιστεί 4% του προϋπολογισμού του άξονα προτεραιότητας να διατεθεί σε μέτρα υποστήριξης των δικαιούχων στον τομεα των αποβλήτων.
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 5 «Διαχείριση αστικών λυμάτων και υδατικών πόρων», αναπτύχθηκε μια ολιστική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αναγκών σε νερό και θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε τέσσερις ομάδες οικισμών. Επίσης, το πρόγραμμα θα υποστηρίξει την ολοκλήρωση υποδομών διαχείρισης αστικών λυμάτων προς συμμόρφωση με την Οδηγία, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός χρηματοδοτικού μέσου για τη διασφάλιση των ιδιωτικών συνδέσεων, τη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης με συστήματα ΑΠΕ, ενώ δράσεις διαχείρισης υδατικών πόρων. θα υποστηριχθούν σε GR-eco νησιά. Τέλος, 4% του προϋπολογισμού του άξονα προτεραιότητας θα διατεθεί σε μέτρα υποστήριξης των δικαιούχων στον τομεα των υδάτων.
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 6 «Προστασία της βιοποικιλότητας», το πρόγραμμα θα υποστηρίξει τη θέσπιση στόχων διατήρησης για τις υπόλοιπες περιοχές κοινοτικού ενδιαφέροντος και ένα εθνικό σύστημα παρακολούθησης οικοτόπων/ειδών, την ολοκλήρωση των σχεδίων δράσης για τα είδη και τους οικοτόπους και τα σχέδια διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών. Επίσης θα παρέχει υποστήριξη της νέας δομής διοίκησης και διαχείρισης περιοχών Natura και της δημιουργίας πράσινων υποδομών (π.χ. «Greenway»).
- Στο πλαίσιο της
Προτεραιότητας 7 «Αστική κινητικότητα», ενισχύεται η δημιουργία ποδηλατοδρόμων στις μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και στα μεγάλα αστικά κέντρα με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων.
- Τέλος, το Πρόγραμμα ενισχύει ενέργειες τεχνικής βοήθειας, μέσω των Προτεραιότητων 8 και 9 για την υποστήριξη δικαιούχων και φορέων και ωρίμανση πράξεων, την οργάνωση, παρακολούθηση και αξιολόγηση του προγράμματος καθώς και τη διασφάλιση ευρύτατης δημοσιότητας και επικοινωνίας των στόχων και αποτελεσμάτων του Προγράμματος σε όλη της διάρκεια εφαρμογής του.
Εμβληματικές Δράσεις στρατηγικής σημασίας
- Ενεργειακή απόδοση με ανακαίνιση του υφιστάμενου οικιστικού αποθέματος, έργα επίδειξης και υποστηρικτικά μέτρα – Πρόγραμμα «Εξοικονομώ»
- Ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης με ηπειρωτική χώρα
- Αντιπλημμυρική θωράκιση της χώρας
- Ολοκλήρωση ανάπλασης Μητροπολιτικού Πάρκου στον Φαληρικό όρμο
- Δημιουργία Μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης και ανάλογη προσαρμογή των Μονάδων Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας προς ενίσχυση στόχων κυκλικής οικονομίας
- Εφαρμογή ολιστικών προγραμμάτων διαχείρισης υδάτων
- Πρωτοβουλία "GR-eco Islands"
Σύνοψη Προγράμματος
Αρμόδια Αρχή για τη διαχείριση του Προγράμματος:
Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Προγραμμάτων «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» και «Πολιτική Προστασία», Υποδιεύθυνση «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή»
URL:
www.peka-program.gr
Τηλέφωνο: 213 214200
Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 25/07/2023