Η κατασκευή του
Μετρό Θεσσαλονίκης ενσωματώνει τα πλέον σύγχρονα τεχνολογικά δεδομένα και τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας και λειτουργικότητας, με αποτέλεσμα να είναι το
πιο σύγχρονο Μετρό στην Ευρώπη. Η βασική γραμμή του Μετρό περιλαμβάνει την κατασκευή υπόγειας γραμμής μήκους περίπου 9,6χλμ, με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς, που στο μεγαλύτερο τμήμα της διέρχεται κάτω από βασικούς οδικούς άξονες και κεντρικά σημεία της πόλης της Θεσσαλονίκης, και 13 σταθμούς με κεντρική αποβάθρα, μήκους 60μ, όπου είναι εγκατεστημένα συστήματα αυτόματων θυρών, για καλύτερη εξυπηρέτηση και μέγιστη ασφάλεια του επιβατικού κοινού.
Η ημερήσια επιβατική κίνηση αναμένεται να φτάνει τους 313.000 επιβάτες, ενώ ο χρόνος κάλυψης του δικτύου των 13 σταθμών είναι 17 λεπτά. Στο δίκτυο θα κυκλοφορούν 18 πλήρως αυτοματοποιημένοι, κλιματιζόμενοι συρμοί 4 οχημάτων χωρίς οδηγό.
Η μεταφορική ικανότητα σχεδιασμού έχει προβλεφθεί να εξυπηρετεί 18.000 επιβάτες ανά ώρα, ανά κατεύθυνση ή 450 άτομα ανά συρμό (τα 76 καθήμενα). Το σύστημα είναι φιλικό προς τα άτομα με αναπηρία ή κινητικές δυσκολίες.
Το έργο περιλαμβάνει επίσης 2 φρέατα για μελλοντικές επεκτάσεις, 4 φρέατα διασταύρωσης, 1 επίσταθμο (στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό) και ένα Αμαξοστάσιο (επιφανείας 50.000τμ περίπου) στην περιοχή της Πυλαίας για την εναπόθεση του τροχαίου υλικού και όλου του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού για την συντήρηση και τις επισκευές. Εντός του Αμαξοστασίου βρίσκεται το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, καθώς και το κτήριο Διοίκησης του Μετρό Θεσσαλονίκης.
Το αντικείμενο της βασικής γραμμής περιλαμβάνει, ακόμη, όλα τα απαιτούμενα για τη λειτουργία της γραμμής, ηλεκτρομηχανολογικά και σιδηροδρομικά συστήματα, την προμήθεια συρμών, καθώς και τις απαραίτητες έρευνες και μελέτες, τις προκαταρκτικές εργασίες (μετατοπίσεις δικτύων ΟΚΩ, κυκλοφοριακές παρακάμψεις, κλπ.) και πρόβλεψη για την πλήρη προστασία και την παρακολούθηση των σημαντικών μνημείων της πόλης και την ανασκαφή μεγάλου αριθμού αρχαιοτήτων.
Οι 13 σταθμοί της Βασικής Γραμμής είναι: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Σιντριβάνι, Πανεπιστήμιο, Παπάφη, Ευκλείδης, Φλέμινγκ, Ανάληψη, 25ης Μαρτίου, Βούλγαρη και Νέα Ελβετία.
Μέχρι το 2025 θα προστεθούν 5 σταθμοί μέσω της επέκτασης προς Καλαμαριά (Καλαμαριά, Νομαρχία, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Μίκρα), ενώ σχεδιάζονται επιπλέον γραμμές προς την Δυτική Θεσσαλονίκη και το Αεροδρόμιο Μακεδονία.
Το έργο της βασικής γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης καθώς και η επέκταση προς Καλαμαριά, έχουν συγχρηματοδοτηθεί από πόρους διαδοχικών Προγραμματικών Περιόδων, από το Γ’ ΚΠΣ 2000-2006 έως το ΕΣΠΑ 2014-2020, στο πλαίσιο του οποίου ολοκληρώνεται και αποδίδεται σταδιακά σε λειτουργία.
Οφέλη του έργου
- Αναβάθμιση της συγκοινωνιακής υποδομής της Θεσσαλονίκης
- Μείωση κυκλοφορίας ΙΧ οχημάτων, κατά 57.000 ημερησίως
- Εξυπηρέτηση νέων επιβατών και παρεπόμενη μείωση οχηματοχιλιομέτρων ιδιωτικών αυτοκινήτων και αύξηση χρήσης δημοσίων συγκοινωνιών
- Μείωση πρωτογενών και δευτερογενών ρύπων στην ατμόσφαιρα, κατά 212 τόνους ημερησίως
- Μείωση των οδικών ατυχημάτων
- Βελτίωση της πρόσβασης στο κέντρο της πόλης
- Εξοικονόμηση χρόνου μετακίνησης
- Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης
Περιβαλλοντικός αντίκτυπος του έργου
Το έργο συμβάλλει στον στόχο της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Με την υλοποίηση του έργου επιτυγχάνεται η ανάπτυξη των δημόσιων μέσων μεταφοράς, ώστε στον τομέα των αστικών μετακινήσεων να υποκατασταθεί κατά το δυνατόν η χρήση των ΙΧ οχημάτων από το Μετρό. Συνεπώς, με την λειτουργία του έργου θα επέλθει σημαντική βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, με τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.